Radboud Centrum Sociale Wetenschappen

Postacademisch Onderwijs voor een Veerkrachtige Samenleving

Een betere wereld? Geef ieders talent volop de ruimte - Internationalisering RITHA, de stand van zaken

De Radboud International Training on High Ability is hét antwoord op de rap groeiende internationale vraag om een volwaardige variant op de vertrouwde opleiding tot hoogbegaafdheidsdeskundige. RITHA is hoofdzakelijk online van opzet, wat het innovatieve opleidingsaanbod ontsluit voor de hele wereld. Om van die wereld een mooiere plek te maken, want dat is het hogere doel! Wat maakt RITHA zo speciaal, juist ook volgens studenten? Een rondgang in Nederland, Malta, Kroatië en Hong Kong.

Door: Hans Wanningen
(1632 woorden / geschatte leestijd: 8-12 min)

Van gebrek aan ambitie kun je ze bij RITHA zeker niet betichten. Hoofdopleider dr. Lianne Hoogeveen: ‘Ons doel is mondiaal meer kennis en vaardigheid ontwikkelen rond het signaleren, begeleiden en adviseren bij hoogbegaafdheid. In het basis- en voortgezet onderwijs, maar ook in de adviespraktijk. Dat vergt uitstekend opgeleide professionals. Als geen ander kunnen zij immers het onderwijs op een hoger plan trekken voor alle studenten, juist ook de meest getalenteerde onder hen. 
Welbewust leiden we zo aanjagers voor verandering op; in steeds meer landen, als het aan ons ligt. RITHA’s stip op de horizon? Met inzet van ieders talenten de wereldproblemen te lijf gaan en van de aarde een fijnere plek maken. Voor minder doen we het niet!’

Online én persoonlijk

RITHA mikt erop dat studenten zelfstandig én met hun (internationale) medestudenten een veelheid aan verrijkende leerervaringen opdoen. Online in de leeromgeving Brightspace, maar evengoed face to face tijdens een drietal driedaagse seminars.

Naar zeggen van de studenten zelf, zoals Petra Spithost (Nederland), zijn die seminars de kers op de taart, alleen al omdat ze dan medestudenten en docenten van de diverse locaties persoonlijk ontmoeten en uitgebreid te spreken krijgen.
Die kers prijkt dus bovenop de digitale taart van Brightspace, dat al even goed in de smaak valt. Zowel studenten Tomislav Goldin (Kroatië) als Daniella Polidano (Malta) waarderen dat ze vanwege deze state-of-the-art leeromgeving hun studietempo in hoge mate zelf kunnen bepalen. Bovendien bevat Brightspace een indrukwekkend palet aan moderne middelen en methodes. Naast verdiepende artikelen en video’s, biedt het een keur aan opdrachten, discussiefora, tests, quizzen, online meetings enzovoort.

Zelfregie

Plaatsvervangend hoofdopleider Sven Mathijssen, M.Sc. beaamt: ‘Deze vorm van blended learning slaat aan. Het effent het pad voor een altijd actuele didactiek en, minstens zo belangrijk, zelfgereguleerd maatwerkonderwijs. Studenten kunnen in zelfregie, naar eigen capaciteiten en in eigen tempo, hun lesstof verrijken en verdiepen. Een pluspunt daarbij is dat ze alles zo vaak kunnen terugzien of oefenen als ze willen. Intrinsiek bestanddeel van Brightspace is verder een (live) virtual classroom, die onder de deelnemers hoog staat aangeschreven.’

"Het leeuwendeel van de studenten en docenten is vol lof over wat RITHA brengt’"

Kroatië, Malta, Nederland

De eerste internationale groep RITHA-studenten startte in september 2018 in Zagreb (Kroatië). Eén maand later volgde er al een tweede groep, op Malta, waarna in januari van dit jaar een derde groep begon in Nijmegen. Het leeuwendeel van de studenten en docenten is vol lof over wat RITHA brengt – getuige ook de studentvlogs bij dit artikel. Een succes, waarop de opleiders hopen voort te bouwen wanneer in januari 2020 de eerste Nederlandstalige RITHA-groep van start zal gaan.

Next stop: Hong Kong?

Maar niet alleen in het Nijmeegse wordt aan de weg getimmerd. Op 12 en 13 april jl. woonde Lianne Hoogeveen met directeur RadboudCSW drs. Monic Schijvenaars in Hong Kong een internationaal congres bij over hoogbegaafdheid. Bij die gelegenheid plaatsten zij hun handtekening onder een samenwerkingscontract met de Open University Hong Kong. Het heeft er alle schijn van dat op afzienbare termijn te Hong Kong de deuren van de vierde RITHA-locatie zullen openzwaaien. Mogelijk volgen daarna nog meer universiteiten, geheel in lijn met de mondiale aspiraties van RITHA.

Veel perspectieven

Deelnemers aan RITHA zijn onder meer afkomstig uit Kroatië, Malta, Noorwegen, Nederland, Duitsland, Italië en China. Hun docenten komen eveneens uit alle windstreken, van Nederland tot de Verenigde Staten en Australië. Dat werpt een licht op een andere, onmiskenbare kracht van RITHA: de grote culturele diversiteit verbreedt het referentiekader. De opleiding opent de geest van zowel studenten als docenten voor andere zienswijzes en benaderingen.

Culturele oogkleppen afdoen

Daar wordt iedereen wijzer van – wat ook Petra Spithost, Tomislav Goldin en Daniella Polidano expliciet vaststellen in hun vlogs. Studenten en docenten krijgen zo beter zicht en vat op de wezenlijke maatschappelijke thema’s waarop ze zich richten. Stukje bij beetje ontdoen ze zich van hun culturele oogkleppen. Een proces dat extra voeding krijgt door de grensoverstijgende en -verleggende samenwerking tussen de diverse locaties en aangesloten universiteiten.

Geen scherven maken

Sven Mathijssen ziet dit als een cruciale kwaliteit van RITHA: ‘Onderzoek toont aan dat inzicht in cultuurverschillen van groot belang is, wil je in een andere culturele context effectief te werk gaan. Alleen dan snap je als professional wat wel of juist niet werkt in een bepaalde omgeving. Alleen dan word je als deskundige op waarde geschat en krijg je dingen gedaan.’ 

Met een knipoog: ‘Want één ding is wél overal ter wereld hetzelfde: op een olifant in de porseleinkast zit men doorgaans niet te wachten. Wel op experts die haarscherp aanvoelen wat er moet gebeuren en hoe ze dat voor elkaar krijgen, samen met hun omgeving.’

Eersteklas docenten

Nog een derde kracht van RITHA vormt, zoals je dat bij elke opleiding zou willen, het docentenkorps. Praktisch alle RITHA-studenten, ook die in de drie vlogs bij dit artikel, steken hun enthousiasme over hun begeleiders niet onder stoelen of banken.

Aanstekelijk enthousiasme

Sven Mathijssen snapt wel waarom: ‘Dat enthousiasme zie je ook terug bij de docenten zelf. Ervaring, expertise en intrinsieke motivatie gaan bij hen hand in hand. Juist daarom gaan we met de studenten graag van de gebaande paden af. Buiten je comfortzone valt er immers veel te halen. We brengen deelnemers en onszelf geregeld uit balans. Bewust, want het maakt dat zij en wij steviger in hun schoenen komen te staan. Wat een groei en plezier levert dat op! Met een frisse blik zie je meer. Met een wakkere geest leer je meer.

"Wij als docenten hebben niet de wijsheid in pacht, iedereen leert van iedereen, constant"

Leren doen we in RITHA fundamenteel samen, in gelijkwaardigheid. Wij als docenten hebben niet de wijsheid in pacht, iedereen leert van iedereen, constant. En dat is genieten voor ons allemaal! Niet verwonderlijk daarom, dat iedereen zo enthousiast is.’

Praktijkgericht maatwerk

De RITHA-docenten zijn scheutig met gepersonaliseerde, praktijkgerichte feedback. Ze beogen daarmee maximaal in te spelen op de concrete leerbehoefte van iedere afzonderlijke student. Lianne Hoogeveen: ‘Elke student wordt uitgenodigd eigen inzichten en ervaringen in te brengen. Daar profiteert de hele leergemeenschap van. Natuurlijk vergroot het ook voor iedereen afzonderlijk de toepasbaarheid van het geleerde in de praktijk van alledag. We helpen onze studenten zo om hun volledig potentieel tot uitdrukking te brengen, en op die manier de wereld weer een eindje vooruit te helpen. Daar hoort bij dat we tot in de vezels van de opleiding verandergericht zijn. Omdat ook de wereld constant in verandering is.’

Wat kan beter?

Student Tomislav Goldin pleit voor nog minimaal een of twee extra meerdaagse seminars, omdat die in zijn ogen grote toegevoegde waarde hebben. Bij Petra Spithost staat op de wensenlijst dat de opleiding nog iets beter studenten tot onderlinge online uitwisseling zou kunnen aanzetten, bijvoorbeeld via WhatsApp-groepen. Aan de opleiderskant wenst Sven Mathijssen ‘een toewas op Brightspace aan informele, korte docentvlogs. Rijk aan relevante content, bij wijze van update vanuit de opleiding en ter inspiratie.’

Brighter future, better world

En zo leidt RITHA op een toenemend aantal locaties steeds meer aanjagers voor verandering op. Hoogeveen: ‘Zij hebben na afronding van RITHA straks niet alleen de kennis en vaardigheden om kinderen, adolescenten en volwassenen met uitzonderlijke talenten te herkennen en op individuele leest kundig te begeleiden. Zij gaan nog een beslissende stap verder. Ze nemen de toekomst ter hand. Door talent te ontsluiten voor de samenleving, door schoolsystemen te optimaliseren, door beleid te verbeteren.
Onze droom daarbij is dat op een dag iedereen, hoe begaafd ook, zijn talenten kan inzetten bij het, letterlijk, uit de wereld helpen van de problemen op onze prachtige planeet. Om het met de missie van RITHA te zeggen: A brighter future and a better world.’

Over RITHA

RITHA is een internationale, post-initiële opleiding tot hoogbegaafdheidsspecialist. Wat uniek is aan de opleiding is dat het een blended learning-programma biedt. De opleiding speelt zich voor tachtig procent online af. Het face-to-face onderwijs vindt plaats door middel van drie keer een driedaagse seminar op locatie (in Nederland, in Kroatië en op Malta). Inmiddels zijn er al internationale groepen gestart in Kroatië, op Malta en in Nederland, met cursisten uit alle windstreken van de wereld. Parallel hieraan zullen er Nederlandstalige RITHA-groepen van start gaan; de eerste in januari 2020.